Monday, October 17, 2005

Cudi Shqiptare: Dirigjente e muzikante te huaj

Kesaj rradhe nuk do "cuditem" nga fusha e politikes (ndonese ka shume e shume cudi aty). Para disa muajsh cudia me te cilen hapa kete cikel ishte per balerinet ruse. Sot lexova qe e famshmja orkester e Radio Televizionit Shqiptar paska marre si dirigjent dhe instrumentist kryesore dy Italiane.

Nuk jam aspak kunder "levizjes se lire" te njerezve - sidomos artisteve. Gjithashtu, s'kam asgje kundra ketyre dy profesionisteve qe mund te jene shume te mire.

Cfare me cudit shume eshte qe, nderkohe qe artistet Shqiptare detyrohen te marrin rruget per shkaqe kryesisht ekonomike dhe shkelqejne skenave te Evropes e Amerikes (s'po i futem permendjes se emrave) - apo detyrohen te bejne pune te tjera, RTV importon muzikante?! Nese eshte dicka qe me verte mund te krenohemi (ende) jane pikerisht virtuozet Shqiptare - dhe tani ata s'pranohen ne Shqiperi? Nese RTV paska para te paguaje muzikantet Italiane (qe, m'a ha mendja, kerkojne rroge goxha me te larte se Shqiptaret), pse nuk i kthen muzikantet Shqiptare? Pse nuk i ofron pune te famshmit maestro Eno Koco qe te kthehet nga Anglia e te drejtoje kete orkester?

Sa me shume lexoj lajme te tilla, aq me shume me zjen gjaku. Me mire mos te lexoj fare, te pakten mos t'a di cfare idiotesish ndodhin ne Shqiperi.

Artikulli ne gazete

Tuesday, October 11, 2005

Cudirat Shqiptare - Ministrat e dubluar

Cudia e kesaj rradhe erdhi perseri nga ana e PD-se, ose me mire, nga kryetari i saj, i zgjedhur Kryeminister ne saje te egove te infektuara. Pasi kapi ne befasi jo pak veta kur i shtriu doren Xhuvelit qe ende s'i ishte thare peshtyma ne fytyre nga sharjet qe i beri po vete ai, Dr. Berisha vendosi te marre jo me pak se 16 veta si "stafi i tij i ngushte".

Kur u propozua qeveria e re, te them te drejten me erdhi mire qe po shkurtohej organika burokratike qeveritare dhe numri ministrive u reduktua mjaftueshem ne 14. Nga ana tjeter, duke patur parasysh qe PD po kerkonte deshperimisht aleate ne Parlament per te kaluar qeverine dhe ligje te tjera ne te ardhmen, reduktimi i numrit te ministrave nuk m'u duk zgjidhje shume strategjike sepse mund te perdoreshin per te kenaqur urine e pangopur te "aleateve" per poste.

Sot, pa pritur e pa kujtuar, lexoj qe Kryeministri i ri (jo ne moshe) na paska zgjedhur 16 keshilltare, perfshire shefin e kabinetit dhe nje sekretare. Pra jane 14 keshilltare, nga nje per secilen fushe per te cilat jane dhe...ministrite. Eshte e kuptueshme qe dikush ne te njejten pozite te kete keshilltare - madje eshte shenje e mire. Por te kesh keshilltare per te dubluar ministrat, kjo me duket absurde! Atehere per cfare punojne dhe marrin rrogen ministrat?

Sigurisht qe ka kryeministra a presidente te cileve u duhen keshilltaret. P.sh. Presidenti Reagan arriti te behej aq i paharruar jo sepse ishte ekspert ne ekonomi apo strategji ushtarake apo politike (ne fakt ishte mjaft larg prej tyre); zgjuarsia e tij ishte sepse ai kishte nje vizion dhe mblodhi rreth vetes keshilltare te zgjuar, nder te cilet ishin dhe Sekretaret (ekuivalenti Amerikan i ministrave) perkates. Por, nuk duhet te harrojme qe Presidenti i Amerikes apo Kryeministri i Italise mund t'a perballojne ne buxhetin e tyre te paguajne keshtilltare. Nderkohe, meqenese nuk e di sa eshte rroga e ketyre keshilltareve, jam kurjoz te di sa police apo mesues ne Shqiperi mund te merreshin ne pune nese keta "keshilltare" nuk do te ekzistonin?

Nese nuk jam gabim, ka patur raste qe vete Dr. Berisha ka kritikuar (me shume te drejte) Presidentin si nje post (person?) kukull qe i duheshin mjaft keshilltare per te kuptuar cfare behej apo marre nje vendim. A nuk po ben te njejten gje Dr. Berisha?

Mendimi im jo-profesional eshte qe Shqiperia ka nevoje per eficense. Cfare nenkuptoj me eficense eshte qe dicka te behet me mire me sa me pak burime (p.sh. njerezore apo financiare). Nese taksat (e mbeshtes) do te ulen, me cfare te ardhurash do te paguhen keto shtesa ne organiken shteterore? Nese dikush ka nevoje per keshilltare per cdo ministri (pervec ministrave perkates dhe organikes se tyre te tejmbushur), atehere cfare gjeje speciale paska ky njeri qe te jete kryeminister? Pse eshte i pashem e i gjate? Me kete logjike, i bie qe mund te marrim dhe dike qe aktualisht fle poshte njeres nga urave te Lanes, t'a rrethojme me keshilltare (qe do bejne cdo gje) dhe e bejme kryeminister qe thjesht te ngrohi karriken e te takohet me personalitete apo te presi shirita inagurimi.

Nese vertet eshte koha per ndryshim (madje shume eshte zgjatur), kjo s'do te thote qe te shkurtojme nga njera ane sa per sy e faqe, dhe te shtojme nga ana tjeter duke e lene balancen sic ishte.

Lajmi nga Kryeministria

Saturday, September 03, 2005

Me ne fund...

3 muaj pasi u bene zgjedhjet, me ne fund Komisioni i Zgjedhjeve, beri c'beri, e publikoi rezultatin zyrtar te zgjedhjeve. E kam ca te veshtire te kuptoj kete zgjatje dy-mujore, ne nje vend qe ka me pak se 3 milion banore, sidomos kur ishte pikerisht ky komision qe, para zgjedhjeve, mburrej qe kete vit do beheshin zgjedhjet me te mira, me te sakta e me te shpejta. Por ndoshta kane patur edhe ata te shkretet arsyet e tyre. Fundi i fundit, cdokush eshte i interesuar te zgjase punen e tij qe te paguhet me shume... .

PD, me ne fund, duket te kete fituar disa deputete me shume se PS ne parlamentin e ri, ne saje te sistemit te komplikuar proporcional dhe maxhoritar (si dhe Dushqeve te madhesive te ndryshme). S'mund t'a fsheh, humbja e qeverise se deritanishme eshte nje lajm i shumepritur per mua. Por s'mund te them qe te gjithe Socialistet jane negative, ashtu sic nuk mund te them kurrsesi qe te gjithe PD-istet jane pozitive apo te djathte, apo qe PD eshte parti e djathte e mirefillte.

Fitorja e ceket e PD-se e detyroi kryetarin e perhershem te kesaj partie, Dr. Sali Berisha, te filloje marreveshjet e tipit "Me jep Francen dhe Kanadane, te te jap nje Luksemburg." Duke vazhduar traditen e nisur para zgjedhjeve, kur disa individeve qe kane vene firmat ne formimin e PD-se por me pas u larguan apo u zbuan me shqelma, iu ofrua dega e ullirit ne te cilen ishte varur kandidatura e deputetit, Dr. Berisha i shtriu doren edhe atyre qe partia e tij dhe vete ai i kishin bere lecke (duke u nxjerre te paberat ne shesh) deri me 2 Korrik, ora 11:59 e nates. Tani, a ishte dore miqesie a lypjeje, kjo eshte pune tjeter. Por per kete ndoshta shkruaj me shume nje here tjeter.

Rendesi ka qe, me ne fund, qeveria me ministra miljonere (jo ne Leke por $ Amerikane) u shperbe dhe Kuvendi i ri arriti qe te mblidhej. Tani te shohim cila do jete qeveria e re dhe shpresojme qe te permbushe premtimet e para 3 Korrikut.

Me mbetet vec te them, pak me skepticizem karakterizues, "Me kembe te mbare!"

Sunday, July 31, 2005

Cudirat Shqiptare

Para disa kohesh hapa nje "seri" shkrimesh rreth cudive Shqiptare dhe shkrimi i pare ishte per punesimin e balerineve ruse ne Shqiperi, nderkohe qe ne "eksportojme" balerinet tane neper vende te tjera.

Cudia e rradhes eshte nje lajm ne gazeten Koha Jone (shih me poshte per link) ku flitet per problemet qe disa banore e Kucoves kane ngaqe po jetojne ne shtepi te ndertuara me tulla te grabitura nga ish-ndertesat kimike te ndermarrjes se perpunimit te naftes. Nuk di te qaj apo te qesh... . Te qaj per varferine qe i detyron njerezit te bejne gjera te tilla, apo te qesh e te them "mire t'ju behet" qe vodhen pronen e te ashtuquajturit shtet dhe tani po pesojne efektet e hajduterise se tyre. albania, shqiperia

Artikulli tek Koha Jone

Sunday, July 10, 2005

Feja e Ministrit te Jashtem

Perpara dy diteve, dikush hapi nje teme rreth fese se ministrit te ardhshem Shqiptar ne listen Shqiptare Art-Club ne te cilen jam antar. Me poshte po ve, ne menyre kronologjike, postat e atij personit (pseudonimi Darwin) dhe meje.

  1. Darwin wrote: Mediat italiane jo pak here edhe pse perciptasi e kane nenvizuar qe kthimi i Berishes ne Krye te qeverise do jete edhe nje afrim me vendet islamike ! Ne situaten qe po kalon sot bota shikoni se c'fare ndodhi sot ne Londer..mendoj se zgjedhja e Ministrit te Jashtem duhet te jete shume i kujdesshem .larg emrimeve partiake sic eshte vepruar deri tani Mendoj se shume mundesi per nje vend te tille ka zoti .ALDO BUMCI e mos me thoni qe emrat nuk kANE RENDESI NE POLITIKEN E JASHTEME ..sidomos per vende si Shqiperia qe duhet te luftojne edhe me paragjykimet europiane DARWINI

  2. shqipo wrote: Megjithese shume pak media Italiane arrijne deri ketu ne Amerike, s'kam arsye mos te besoj Darwin per ato qe thote rreth shqetesimit te ketyre mediave italiane kaq te interesuara per Shqiperine.

    E paskam pak te veshtire te kuptoj cfare u prish pune ketyre "mediave" se cfare feje do jete ministri i jashtem ne Shqiperi, dhe nese do e kete emrin Mazllum, Aldo apo Jetmir. Nuk e kuptoj kush ju dha te drejten atyre te japin ide se cfare feje apo emri duhet te kete ministri Shqiptar i jashtem. S'me kujtohet nese ndonje media Shqiptare apo Amerikane te kete diskutuar nese, bie fjala, ministri i Punes Italian duhet te jete synet apo jo, apo nese Ministrja e Kultures te jete apo jo Lezbike.

    Gjithashtu nuk arrij te kuptoj friken tone (Shqiptareve) se cfare do mendoje "bota" apo qe duhet te bejme gjithcka qe t'ia bejme qefin "botes". Eshte nje lloj "frike" apo servilizmi qe ende s'arrij te kuptoj. Kjo per vete faktin qe s'e kuptoj se si feja apo emri i nje ministri Shqiptar do te influencoje numrin e bombave ne Londer a ku di une. Meqe kemi rastin e Londres te fresket, faktet jane kokeforta: ne te gjitha vendet e Evropes perendimore jetojne shume me teper myslimane se ne Shqiperine e vockel. Dhe c'eshte me e keqja, ata miliona myslimane "jo-komunitare" jane shume me fundamentaliste se myslimanet e Shqiperise. S'me kujtohet te jene bere ndonje akt terrorist mysliman deri tani ne Shqiperi, po keshtu as ndonje lidhje e akteve terroriste qysh nga 11 Shtatori nuk eshte zbuluar me Shqiperine.

    Perkundrazi, disa nga ata qe jane mbajtur pergjegjes per 11 Shtatorin erdhen ne Amerike nga vendet e "civilizuara" te Evropes Perendimore si Gjermani e Franca.

    Keshtu qe, megjithese mundohem te jem tolerant, atyre palo mediave italiane u them "shut the f**k up and leave us alone! Mos u merrni me fete e emrat e ministrave Shqiptare, se m'a do mendja ka shume me teper ceshtje te rendesishme ne Itali (qe jeni rrezik po aq te korruptuar sa administrata Shqiptare) me te cilat mund te mbushni faqet e gazetave."

    Personalisht me ben te vjell servilizmi dhe varesia e semure e politikaneve Shqiptare ndaj te huajve. Me ndez gjakun nderhyrja e "ambasadoreve" te huaj ne ceshtjet e brendshme Shqiptare. Per cdo gje qe ndodh ne Shqiperi, duhet te merret leja e ambasadoreve. Ambasadoret e huaj, duke kaluar te gjitha caqet e detyres se tyre, e cila eshte thjesht ajo e perfaqsimit te vendit te tyre ne Shqiperi, dalin e japin udhezime se cfare duhet bere. Kur "politikanet" shqiptare bejne ndonje sherr, shkojne edhe falen te ambasadoret (mundesisht Amerikan) qe t'i pajtoje!

    Mjaft me me puthje b***e te te tjereve! M'a merr mendja qe askush tjeter
    nuk e do Shqiperine me shume se ne Shqiptaret!

  3. darwin wrote: para disa ditesh gazeta me e madhe "Corriere della Sera " i ka dedikuar nje faqe te tere arrestimit te Abu Omarit shiko shiko i larguar nga Shqiperia per ne Itali tamam pas ngjarjeve te 97 i cili sic deshmojne edhe punonjes te larte te Shikut te asaj kohe bile na qenka edhe baba i dy femijev ne Tirane ...keto merren me fakte ore mik jo me llafe ne ere !

    nuk e kane fajin mediat italiane nqs ne disa vite me pare ne vitin 93--- si shkrepetime ne qiell te kaltert u kujtuam te hyme e te bejme pjses ne Konferderaten Islamike ..a si dreqin quhet nuk e di mire, Aldo Bumci mu duk nje solucion i mire edhe per ti treguar botes qe ne nuk jemi nje shtet ISLAMIK kaq Une kete teme e quaj te mbyllur se nuk kam as kohe e as deshire te merrem me me kete teme

  4. shqipo wrote: Darwin,

    se pari, shpresoj te mos jesh duke i marre replikat e mia personalisht sepse
    nuk jane te tilla.

    Se dyti, sic te thashe, median Italjane nuk kam rastin t'a lexoj, jo vetem per shkak se nuk gjenden aq kollaj ne Amerike por edhe sepse, te them te drejten, s'me intereson shume se cfare behet ne Itali. Sinqerisht me duket e skajshme dhe, sic thote edhe z. Kapinova (qe ne kete rast pajtohem me te), me te vertete bie pak ere dhie, botimi i nje faqeje te tere. Megjithate, puna e Corriere Della Sera se me cfare sensacionesh i mbushin faqet e
    gazetave. Fundi i fundit, mediat e lajmeve e kane suksesin e tyre pikerisht ne sensacionet. Nuk kam ndermend te kundershtoj Corriere sepse s'e kam haberin fare se ku ka qene Abu Omari apo me ke i ka bo kalamojt. Dhe sinqerisht uroj qe ate faktin e largimit te tij nga Shqipera ne 1997 (ashtu si mijra te tjere) mos te perdoret sikur qeveria e para 97-es e ka mbeshtetur dhe ajo qe e zevendesoi do e fuste ne burg!

    Por cfare di (nga interneti, sigurisht) eshte qe ky Abu-ja qeka akuzuar per here te pare ne 1998 (http://en.wikipedia.org/wiki/Omar_Abu_Omar) - pra nje vit pasi ka ik nga Shqiperia (sipas lajmit qe percolle nga Corriere). Pra, nuk e di ca faji ka pas Shqiperia ne kete rast kur askush s'i dinte marredhenjet e tij me Al-Qaida. Mos te rrime pastaj te futemi historise qe ata qe formuan dhe ishin pjese e Al-Qaida, me perpara ishin te financuar nga vete Amerika per te luftuar Ruset ne Afganistan. Gjithashtu, shume vete e dine qe para 1997, strukturat e ushtrise Shqiptare si dhe ato te sherbimit sekret (SHIK) ishin aktualisht nen kontrollin e strukturave amerikane - ne
    dac te na pelqeje ne, ne dac jo. Keshtu qe kur nuk u kujtuan vete Amerikanet t'a gjejne e t'a arrestojne, cfare mund te bente SHIK-u? Me lejo t'ju kujtoj qe shumica e atyre maskarenjve qe "krijuan" 11 Shtatorin jetuan, punuan e madje moren edhe mesime fluturimi ne Amerike, mu nen hunden e FBI!

    Nuk e njoh z. Bumci dhe shpresoj mos te me kesh keqkuptuar qe jam kundra zgjedhjes se tij si Minister. Cfare po perpiqem te them eshte kjo: shpresoj qe qeveria e re te zgjedhe ne poste njerez te cilet me te vertete e meritojne, bazuar ne eksperiencen e tyre, dhe jo pse jane te njeres apo tjetres fe, apo nga aktiviteti partiak. Nese z. Bumci eshte me i zoti, hallall e paste portofolin e Ministrit. Nese dikush tjeter qe eshte i fese Budiste a Bahai a ku di une eshte me i zoti, atehere t'a marre ai - duke pas parasysh qe nuk bejne propagande fetare.

    Nderkohe, sic e tha edhe z. Kapinova, jam kurjoz te di nese Corriere e ku di une shkruajten ndonje artikull, edhe pse jo 1 faqe, pas 1997. Jo vetem Ilir Meta ishte minister, po ai i tanishmi, Kastriot ISLAMI! epo mbiemer me mysliman nuk m'a ha mendja te gjesh, as ne Arabi Saudite jo! :)

    Dhe e fundit, futja e Shqiperise si antare e Konferences Islamike eshte dicka qe eshte folur shume. Personalisht, edhe mua ne fillim s'me erdhi mire sepse ne ate kohe, duke dashur te jem "si gjithe Evropa" (dhe ngaqe s'e njihja mire Evropen ende), cdo gje perendimore m'u dukte idhull dhe mendoja qe duhet te shkeputeshim nga cdo gje "anadollake" (term i shpikur nga
    aparatciket komuniste ky me duket). Gjithashtu, e them hapur qe jam i djathte por aspak i dashuruar me "doktorin." Por qe te rrime shtrember e te flasim drejte, ashtu sic thashe me siper, Amerika gati ishte shtruar kembekryq ne Shqiperi ne ate kohe (kur doktori e futi Shqiperine si antare ne Konference Islamike), dhe, ndonese po spekulloj me hamendje, dicka te
    kesaj rendesie, nuk m'a merr mendja qe Dr. Berisha e ka bere pa pelqimin (pse jo, edhe udhrin) e Amerikes. Ne ate kohe, Amerika jo vetem qe nuk e kundershtoi zyrtarisht antaresim, por, perkundrazi, e pergezuan. Le te jemi te sinqerte, e ke tjeter me mire se ne, krejtesisht ne anen e Amerikes, do gjente Amerika te fuste ne ate organizate? E kush tjeter me mire se ne do
    mbronte Ameriken ne ate organizate dhe, pse jo, te sabotoje vendime anti-Amerikane?

    E fundit: per cfare irritohemi kaq shume nga antarsia e Shqiperise ne ate organizate? Me te vertete mendojme qe tani te gjithe Shqiptaret do detyrohen te kthehen ne myslimane?! Apo qe jemi te gjithe myslimane? Jo. Sipas ksaj logjike, pse nuk irritohemi qe Shqiperia eshte antare e Organizates Frankofone? A na ben kjo antarsi ne te gjithe franceze apo frengjisht-foles?! Le te jemi te sinqerte: ne (shqiperia) futemi neper organizata vec kur kemi interes. Pra edhe atehere, rrezik prisnim ndihma e lemoshe nga ajo organizate, ashtu sic po cirremi tani qe te futemi ne BE a ne NATO. Nese do kishte ndonje organizate Katolike apo Ortodokse, nuk shoh arsye pse mos te futemi edhe aty. Fundi i fundit, historia na ka bere qe te kemi 3 fe ne Shqiperi dhe shpresoj qe te treja te bashkejetojne ne paqe e mirekuptim.

    Ia kalofshi mire te gjithe.

Saturday, June 25, 2005

Tregtia e lire

Ne gazeten Koha Jone te dates 24 Qershor 2005, eshte botuar nje shkrim nga z. Xhevat Mustafa me titullin "Marreveshje per tregti te lire qe kushtojne shtrenjte." Autori i ketij shkrimi kritikon Partine Socialiste ne pushtet per marreveshjet e tregtise se lire qe ka nenshkruar me vendet e rajonit apo edhe me tej. Sipas z. Mustafa, tregtia e lire qenka shume e demshme per Shqiperine.

Nuk kam ndermend aspak te mbroj qeverine aktuale, por te perpiqesh t'ia ulesh vlerat asaj apo atyre duke kritikuar konceptin e tregtise se lire, per mendimin tim eshte taktike e gabuar. Ka shume gjera te tjera per te cilat mund te kritikohet kjo e ashtuquajtur qeveri, si p.sh. menyra si luhet me parate e popullit (taksat) per te marre perseri pushtetin duke "peruruar" ne 2 muaj para zgjedhjeve me shume rruge e ura e objekte te tjera se c'jane ngritur ne 4 vjet qeverisjeje, duke hequr akcizat e naftes per bujqesine ne prag te zgjedhjeve, etj.

Te mirat apo te keqijat e tregtise se lire kane dhjetra vite qe diskutohen nga ekonimiste e politikane ne bote. Vitet e fundit, shume te rinj e te reja (te cilet me kujtojne ato grupet marksiste-leniniste qe vinin per pushime qyl ne Shqiperi te "sponsorizuar" nga PPSH) dalin rrugeve te Evropes per te protestuar kundra globalizmit "kapitalist" dhe tregtise se lire, te veshur me bluza e jeans te prodhuara ne Indi a Kine... . Cfare me cudit eshte qe, normalisht, krahu i djathte i politikes e mbeshtesin tregtine e lire, ndersa ai i majti e kundershton ate. M'a merr mendja qe autori i shkrimit eshte perpjekur te ndihmoje PD-ne me shkrimin e tij, por te nxjerresh PS-ne si mbeshtetese te tregtise se lire dhe PD-ne si kundershtare, jo vetem qe nuk e ndihmon, por, perkundrazi, i shkakton mjaft dem te djathtes se mirefillte. Shpresoj qe kundershtimi ndaj tregtise se lire te mos jete pjese e platformes se PD-se!

Per te mos u zgjatur me shume, po hyj drejt e ne teme: Tregtia e lire nuk eshte gogoli i ekonomise Shqiptare (apo asaj boterore). Perkundrazi, tregtia e lire eshte thelbi, themeli i kapitalizmit te mirefillte e te suksesshem. Te pengosh tregtine e lire, do te thote te ri-vendosesh politiken izoluese marksiste-leniniste-enveriste "Gjithcka me forcat tona" - dhe ne Shqiptaret jemi deshmitaret me te mire te pasojave te kesaj politike shkaterruese e te deshtuar. Meqenese ne ate shkrim eshte sjelle bujqesia si shembull per argument, nese do duhej te pengonim tregtine e lire, atehere duhet t'a pengojme edhe fermerin nga Lezha te vije te shese produktet e tij bujqesore ne Tirane; Tiranasi, duke shfrytezuar edhe avantazhin qe ka meqe eshte 20 metra me afer diellit, duhet t'a ktheje ballkonin e tij ne katin e 8-te ne nje ferme te vogel! Madje, sipas kesaj logjike, cdo familje duhet te kete fermen e vet e te beje vete gjalpin, djathin, frutat, perimet, grurin, etj. Madje edhe rrobat t'i qepe vete, te dije te prodhoje traktor, te pergatise argetim per familjen, etj. A eshte e mundur kjo gje? Ne epoken e gurit ndoshta po, se me vone edhe parardhesit tane gjuetare, fatmiresisht, mesuan te shkembejne lekura kafshesh me dike qe dinte te prodhonte drithra me mire se ata.

Shkova pak larg me shembujt e mesiperm per te shpjeguar qe tregti jo e lire eshte absurde. Specializimi ne nje profesion dhe tregtia jane baza themelore e kapitalizmit. Nuk e kuptoj pse qenka plotesisht ne rregull nese tregtia behet brenda kufinjeve administrative te Shqiperise, dhe jo matane tyre. Nese do t'ja vinim kufirin tek thana tregtise se lire, i bie qe autori t'a shkruante ate artikull me pene e boje, se deri tani kompjutera apo makina daktilografike nuk prodhohen ne Shqiperi!

Nuk kam ndermend te jap shifra impresionuese eksportesh a importesh, por duke mos dashur t'a le kete shkrim "thate" pa shifra fare, po jap vec nje: $318 miliarde. Ky eshte deficiti tregtar i shtetit me te "varfer" e te "pafuqishem" ne bote: Sh.B.A. Dhe kjo, sigurisht, eshte pasoje e lirimit te tregtise. Por cfare ka bere ky "lirim?" Tashme, p.sh., konsumatoret Amerikane nuk jane te detyruar te zgjedhin makinat e tyre vec ndermjet 3 markave Amerikane te cilat jane me pak cilesore se ato Japoneze. Nese nuk do kishte tregti te lire, Amerikanet do paguanin shume me teper per veshmbathje dhe gjithcka tjeter (ketu ne Amerike cdo paisje shtepjake eshte e prodhuar jashte Amerikes) dhe nuk do kishin kursime per te dhuruar fondacioneve te ndryshme, perfshire atyre qe veprojne ne Shqiperi. Pra, ndonese importohen shume gjera materiale ne Amerike, ekonomia ketu ka evoluar dhe vendin e pare si industri e ze ajo e sherbimeve, te cilat edhe i eksportojne ne vende te tjera.

Tani te kthehemi tek pasojat kaq negative qe paska tregtia e lire ne Shqiperi, sipas artikullit qe po citoj. Nuk e di cfare lloj sondazhesh ka kryer autori kur deklaron qe shumica e biznesmeneve dhe qytetareve jane kundra tregtise se lire. Une nuk kam te dhena statistikore dhe s'kam ndermend te bej sondazhe me probleme emrash, por, nese eshte e vertete qe "shumica e biznesmeneve dhe qytetareve" qenkan kundra tregtise se lire, kjo mund te jete sepse askush nuk u ka shpjeguar atyre te verteten. E verteta eshte qe po, nje pjese e vogel e bizneseve Shqiptare (kryesisht fermeret dhe ata qe prodhojne me 100% lende te pare vendase) do kene ca probleme ne fillim nga tregtia e lire. Jane pikerisht ato probleme te cilat z. Mustafa, me te drejte, i ve ne dukje ne shkrimin e tij. Por cfare nuk ve ne dukje autori eshte arsyeja pse prodhimet bujqesore Maqedonase kane mbushur tregun Shqiptar. Autori i atij shkrimi thote qe kjo eshte "diskriminuese" sepse niveli Shqiptar i prodhimit qenka me i ulet se ai Maqedonas. Me fal po, kush po e ben kete diskriminim? Kush e ka fajin qe Shqiptaret nuk prodhojne dot aq (apo te njejten cilese) si Maqedonasit?

Jam kurjoz te di cili konsumator i zakonshem Shqiptar do te blinte nje pjeshke qe peshon 100 grame, te tharte e qe kushton, bie fjala, 10 leke, vetem pse eshte prodhim Shqiptar dhe do shperfillte nje pjeshke qe peshon 500 grame, te embel, e qe kushton 5 leke por eshte "Made in Macedonia?" Pergjigjen po e le t'a zgjedhin lexuesit.

Duhet te kuptojme qe mbreti i tregut eshte konsumatori: eshte ai qe zgjedh cfare eshte me e mire per te, pjeshka 100-gramshe apo ajo 500-gramshe dhe me e lire. Fermeri qe shet pjeshken inferiore, sigurisht qe s’do kete sukses. Por konsumatori fiton, sepse, ne saje te tregtise se lire, nuk eshte tashme i detyruar te bleje vec nje lloj pjeshke, si ne vitet e fundit te diktatures kur ne cdo dyqan vec nje lloj perimeje kishte: presh.

Thashe me lart qe disa biznese do kene probleme. Duke qene se paga e konsumatorit eshte e njejte, duke pas mundesine te kurseje para nga pjeshkat, konsumatori do te kete tani para te bleje edhe dicka tjeter, p.sh. nje shishe vere te cilen deri tani nuk e perballonte dot. Ne kete menyre, rritet biznesi per prodhuesin/shitesin e veres – apo edhe me mire, krijohet nje biznes i ri.

Si konkluzion, nga tregtia e lire, konsumatori gjithmone del i fituar dhe tregtia e lire sjell zhvillimin e biznesit. Askush nuk e detyron fermerin Shqiptar qe te mos prodhoje pjeshka inferiore! Kapitalizmi ndryshon nga socializmi sepse mbijeton ai qe perpiqet me shume. Nese fermeri sheh qe pjeshket e tij nuk po shiten, atehere do te gjeje menyra qe te prodhoje edhe ai pjeshke edhe me te mira e me te lira se Maqedonaset – ose do filloje te prodhoje dicka qe e ben me te mire e me te lire se Maqedonasi, p.sh. veren. Kapitalizmi skarton dembelet.

Pra tregtia e lire nuk eshte gogoli, perkundrazi, mendoj qe sa me e lire te lihet tregtia, aq me pozitive do te jete per Shqiperine. Cfare e ka demtuar ekonomine Shqiptare jane politikat e cuditshme, burokratike e korruptuese te qeverise ne pushtet gjate ketyre 8 vjeteve te fundit te cilat e kane bere shume te veshtire qe Shqiptaret te hapin biznesin e vet e te konkurojne denjesisht me mallrat qe vijne nga vendet e tjera. Shqiperia eshte kthyer ne nje shtet qe mbahet me paterica: patericat e parave qe dergojne emigrantet, patericat e borxheve apo ndihmat e taksapaguesve te atyre vendeve qe po i bekan dem tregtise tone (qe dikur duhen lare), etj. Per shkak te ketyre pengesave artificiale dhe faktoreve te tjere, Shqiperia nuk eshte e favorshme per investime te huaja sepse gjithcka eshte shtrenjtuar artificialisht. Gjithashtu, komplikimet dhe niveli absurd i taksave si TVSH ia merr frymen bizneseve - pa folur pastaj per korrupsionin qe e shkaterron konkurencen e ndershme.

Shkrimi te cilit i referohem

Monday, June 20, 2005

Cudia Shqiptare e momentit: Balerine ruse

Nje lajm i tipit "show biz" tek gazeta e internetit 24 Ore jep ca detaje per spektaklin Miss Shqiperia qe sapo qenka zhvilluar ne Shqiperi. Faktin qe koreografja e spektaklit paska qene nje ruse, arrita t'a pertyp, megjithese nuk e dija qe Shqiperia paska krize koreografesh. Por faktin qe edhe kercimtaret qenkan ruse, kete nuk e pertypkam dot! Kjo per faktin se ne mburremi (me te drejte) per kercimtaret Shqiptare qe po korrin suksese ne vende te ndryshme - dhe tani paskemi ngel keq per kercimtare qe t'i importojme nga Rusia?!

Lajmi tek 24 Ore